Bab 14: Bentuk Komunikasi Di Khalayak

Bentuk Komunikasi Di Khalayak

Ø  BENTUK-BENTUK KOMUNIKASI DI KHALAYAK

a.       Pidato/Syarahan

b.      Perbahasan

c.       Forum

d.      Ucapan

e.       Temuramah

f.       Pengacaraan majlis

g.      Taklimat

h.      Pengendalian mesyuarat

i.        Ulasan dan komentar

Ø  PIDATO / SYARAHAN

ü  Pengucapan yang disampaikan secara individu kepda khalayak untuk menjelaskan dan menghuraikan sesuatu topik.

ü  Mempengaruhi para pendengar supaya bersetuju dengan apa yang disampaikan.

Ø  Penyediaan teks pidato / syarahan           

Pembuka Kata	Isi atau amanat
·         Bahagian ini menyatakan penghargaan kepada para hadirin dan pihak-pihak tertentu yang mengundang pemidato untuk menyampaikan syarahan yang berkenaan.	·         Bahagian ini merupakan permulaan atau pendahuluan kepada isi syarahan. ·         Biasanya, takrif atau penjelasan tajuk syarahan perlu diberikan dalam bahagian ini.
Penutup Isi/amanat	Penutup
·         Penutup isi ialah kesimpulan yang dibuat berdasarkan isi yang terdapat dalam syarahan tadi.	·         Merupakan bahagian yang terakhir. ·         Dalam bahagian ini, pemidato perlu merakamkan setinggi-tinggi penghargaan kepada pihak penganjur, melafazkan ribuan ampun dan maaf serta menyampaikan harapan agar syarahan tadi akan memanfaatkan para hadirin.

Ø  ASPEK-ASPEK PENTING DALAM PENYAMPAIAN SYARAHAN YANG BERKESAN

ü  Kelancaran

·         Berkeyakinan tinggi terhadap diri dan pengetahuan yang sedia ada.

·         Elak menggunakan wacana seperti ‘eh’, ‘em’, atau ‘ya’.

·         Sampaikan syarahan mengikut tempoh sederhana, elakkan terlalu laju atau perlahan.

Ø  Nada dan Intonasi

ü  Suara sedap didengar dan menarik.

ü  Nada dan intonasi haruslah dipelbagaikan dan dikawal untuk tujuan yang tertentu. Contohnya:

·         Nada tinggi dan bersemangat: apabila hendak menarik minat atau perhatian.

·         Nada perlahan: apabila hendak merayu dan meminta simpati.

·         Nada sederhana tetapi mesra: apabila memujuk

·         Nada propaganda: apabila hendak mempengaruhi pendengar.

·         Nada tinggi dan lantang: apabila hendak membakar emosi pendengar.

Ø  Kecekapan Berbahasa

ü  Syarahan yang berkesan disampaikan dengan menggunakan bahasa yang tepat dan indah.

ü  Ciri-ciri penggunaan bahasa yang baik:

·         Pemilihan penggunaan yang tepat dan menggunakan bahasa yang gramatis.

·         Aras bahasa bersesuaian dengan audien.

·         Unsur-unsur keindahan bahasa diselitkan ke dalam syarahan untuk menarik minat audien. Contohnya: pantun, bahasa kiasan, peribahasa, dan juga perumpamaan.

·         Penggunaan ayat yang mampu mempengaruhi emosi dan menarik minat.

·         Penggunaan laras bahasa yang sesuai dengan tajuk dan audien.

·         Penggunaan bahasa yang bertatasusila dan beradab.

Ø  Gaya Penyampaian

ü  Gerak tangan, mata dan badan hendaklah diselaraskan untuk menekankan fakta.

ü  Jangan kaku atau beraksi berlebihan.

ü  Mimik muka ikut penekanan suara iaitu senyum apabila gembira, sedih apabila gundah, marah apabila emosi tinggi.

ü  Pandang tepat ke arah audiens untuk mewujudkan ‘eye contact’ yang sesuai.

ü  Selitkan unsur humor dalam penyampaian dan jangan tunjukkan wajah yang terlalu serius.

ü  Pakaian kemas dan sesuai dengan majlis.

Ø  PERBAHASAN

ü  Syarat-syarat perbahasan:

·         Setiap pasukan terdiri daripada tiga orang peserta utama (seorang ketua dan 2 orang pembantu) dan seorang simpanan.

·         Peserta pertama diberikan masa selama 7 minit.

·         Peserta kedua dan ketiga diberikan masa selama 6 minit.

·         Penggulung diberikan masa selama 7 minit.

·         Penggulung ialah peserta pertama bagi setiap pasukan.

·         1 minit sebelum masa tamat, loceng amaran akan dibunyikan sekali. Apabila masa sudah tamat, loceng akan dibunyikan 2 kali. Markah tidak akan diberikan kepada sebarang hujah yang disampaikan oleh pembahas setelah loceng penamat dibunyikan.

·         Pembahas tidak dibenarkan mengkritik peribadi pihak lawan, orang tertentu, agama dan kebudayaan sesuatu kaum tertentu serta mengemukakan isu-isu sensitif. Markah akan ditolak sekiranya pembahas melanggar peraturan ini.

·         Pengerusi berhak menegur sesiapa yang melanggar peraturan-peraturan tersebut. Sekiranya pembahas tidak menghiraukan tegurannya, pengerusi berhak menghentikan perbahasan pembahas itu.

Ø  Ciri-ciri Pembahas Terbaik

ü  Keilmuan

·         Memahami tajuk dengan jelas – isi, fakta, contoh dan bukti perlu dikuasai.

·         Analisis tajuk dengan teliti.

ü  Kecekapan Berbahasa

·         Disarankan supaya dapat menguasai tatabahasa dengan baik.

·         Mahir menggunakan bahasa yang bertatasusila supaya dapat menaympaikan maksud dengan jelas dan tepat.

·         Bahasa yang digunakan mudah difahami dan tidak mengelirukan.

ü  Gaya Penyampaian

·         Lancer semasa berhujah.

·         Kesesuaian nada dan intonasi dititikberatkan.

·         Kawal emosi dan pandai sesuaikan mimik muka serta gerak lakunya dengan keadaan.

Ø  PENYEDIAAN TEKS

ü  Persiapan rapi

·         Persediaan sebelum memulakan ucapan.

·         Kecekapan berbahasa dalam bahasa yang digunakan.

·         Pengetahuan yang mendalam.

·         Sikap suka bertanya, suka mendengar, berfikiran kritis.

ü  Memancing pendengar

·         Ucapan dimulakan dengan ungkapan-ungkapan yang dapat menarik perasaan dan hati para khalayak.

·         Fokus “siapa yang akan hadir”.

ü  Mengadun Maklumat

·         Mengumpul maklumat, data dan statistik.

·         Hubungkaitkan maklumat-maklumat itu.

ü  Menfokuskan kepada tema

·         Penting, tidak lari daripada tema, masa, dan juga khalayak.

·         Mencari beberapa maklumat daripada pelbagai sumber.

Ø  Mendapatkan apresiasi dengan tepukan gemuruh

ü  Satu penghargaan daripada pendengar.

ü  Perlu bersedia dengan statistik, anekdot, contoh, perbandingan dan retorik.

ü  Jangan ambil contoh, statistic yang salah dengan tema ucapan.

ü  Contohnya:

·         Tema penagih dadah di Malaysia.

(perlu dapatkan statistik terperinci dari KKM)

Ø  Statistik dan Anekdot

ü  Data yang sebenar (bil/peratus dan tinggi/rendah)

ü  Secara tidak langsung meningkatkan kepercayaan pendengar.

ü  Anekdot merupakan cerita atau peristiwa yang digunakan untuk mengukuhkan lagi ucapan.

Ø  Contoh dan Perbandingan

ü  Kita perlu memberi contoh yang boleh menyentuh perasaan dan lebih kepada perubahan positif.

Ø  Bermain dengan Retorik

ü  Retorik ialah ungkapan-ungkapan yang diulang-ulang, ditekankan maksud yang hendak serta dapat menaikkan semangat khalayak yang mendengar.

ü  Contohnya:

·         Ketika kempen plihanraya.

·         Perhimpunan “sempena peperiksaan yang bakal dihadapi pelajar”.

Ø  FORUM

ü  Sebuah majlis perbincangan mengenai sesuatu perkara dan persoalan.

ü  Khalayak bertukar-tukar pendapat dengan penceramah.

ü  Dikawal oleh seorang fasilitator.

ü  Lazimnya terdapat tiga atau empat penceramah.

ü  Bentuk-bentuk forum:

·         Forum Panel

·         Forum Perbahasan

·         Forum Temu Ramah

·         Forum Kuliah

·         Forum Simposium

Ø  Forum Panel

ü  3-5 orang.

ü  Tajuk diberikan terlebih dahulu untuk membuat persediaan.

ü  Semasa forum berlangsung, pengerusi mengemukakan persoalan untuk memudahkan panel-panel membentangkan pendapat mereka.

ü  Akhir forum, pengerusi membuka majlis untuk penonton menanyakan soalan / pandangan.

ü  Pengerusi membuat kesimpulan.

Ø  Forum Perbahasan

ü  4 orang ahli panel.

ü  Tajuk bersifat kontroversial.

ü  Tajuk diberikan terlebih awal kepada panel untuk membuat persediaan.

ü  Semasa forum, panel bergilir-gilir bentang hujah mereka menerusi pengerusi forum.

Ø  Forum Temu Ramah

ü  Mirip kepad aktiviti menemuramah seseorang tokoh.

ü  Biasanya, pakar rujuk dijemput untuk menyampaikan pendapat dan fakta secara spontan melalui soalan-soalan yang dikemukakan oleh pengerusi.

ü  Selepas itu, sesi soal jawab diadakan antara penonton dengan pakar.

Ø  Forum Kuliah

ü  Seorang pakar dijemput untuk sampaikan kuliah.

ü  Selepas itu, penonton akan berinteraksi sesama sendiri.

Ø  Forum Simposium

ü  3 atau 4 orang ahli.

ü  Setiap ahli diberikan tajuk untuk sediakan kertas kerja.

ü  Selepas itu, bentang kertas kerja secara bergilir-gilir.

ü  Pengerusi membuka majlis soal jawab.